مقدمه
یکی از نکات پربسامد در بیاناتی که مقام معظم رهبری پیرامون مذاکره با آمریکا ایراد فرمودند، مسئله‌ی مذاکره صرفاً پیرامون مسئله‌ی هسته‌ای است، نه هیچ موضوع دیگری. از طرفی نکات قرار داده شده در متن برجام از طرف تیم غربی، می‌تواند زمینه‌ساز برجام 2 و 3 و … شود. از همین رهگذر، با بررسی پانوشت 14ام از پیوست دوم متن برجام، تحریم هوشمند سپاه و تحقق برجام موشکی و برجام حمایت از جبهه‌ی مقاومت می‌تواند به‌طورجدی محقق شود. با این تفاسیر، این پانوشت گویا مقدمه‌ای شده است که در کنار بیانیه‌ی FATF، ایران گام‌به‌گام تن به برجام‌های 2 و 3 و… در دهد. لذا اشراف بر اتفاقاتی که پیرامون این پانوشت در حال تحقق است، می‌تواند مانع از نقض خواسته‌ی رهبری گردد. این متن، تلاشی است تا با بیانی ساده این ماجرا به‌صورت مستدل تشریح گردد.
FATF به کدام قسمت از سند برجام برمی‌گردد؟
پیوست دوم برجام، عنوانی چنین دارد: تعهدات مرتبط با تحریم‌ها. ذیل بند هفتم از این پیوست، پانویس شماره‌ی چهاردهم آمده است که پیرامون بند مذکور توضیحاتی می‌دهد. بند هفتم هم عنوانی چنین دارد: آثار رفع تحریم‌های اقتصادی و مالی ایالات متحده.
«سند برجام/ پیوست دوم (تعهدات مرتبط با تحریم‌ها)/ بند هفتم (آثار رفع تحریم‌های اقتصادی و مالی ایالات متحده)/ پانویس چهاردهم»
متن لاتین این پانویس چنین است:
14. Unless specifically provided otherwise, the sanctions lifting described in this Section does not apply to transactions that involve persons on the SDN List and is without prejudice to sanctions that may apply under legal provisions other than those cited in Section 4. Nothing in this JCPOA reflects a change in Iran’s position on U.S. sanctions.
ترجمه‌ی این پانویس هم‌چنین می‌شود:
14. کاهش تحریم‌های شرح داده شده در این قسمت، نسبت به معاملاتی که در آن‌ها اشخاص مندرج در فهرست SDN دخیل هستند، اعمال نمی‌گردد و تأثیری در تحریم‌هایی که ممکن است تحت سایر مقررات غیر از مقررات مندرج در بخش 4 اعمال شوند، ندارد، مگر اینکه صراحتاً به گونه دیگری مشخص شده باشد. هیچ‌چیزی در این برجام به منزله تغییری در موضع ایران در رابطه با تحریم‌های آمریکا نمی‌باشد.
نکات قابل‌برداشت از این بند
افراد دخیل در فهرست SDN1 مشمول کاهش یا رفع تحریم‌ها نمی‌شوند. «دخیل»، ترجمه‌ی واژه‌ی involve در متن پانوشت چهاردهم است. این واژه تفسیرپذیر است. بدین گونه که:
- چه افراد موجود در لیست SDN به‌صورت مستقیم یکی از طرفین معاملات باشند،
- چه اینکه یکی از طرفین معاملات به نحوی با افراد موجود در لیست در ارتباط باشند،
در هر دو صورت مشمول کاهش یا رفع تحریم‌ها قرار نخواهند گرفت. ذیل فهرست SDN، علاوه بر لیست افراد موجود در آن، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و مجموعه‌های زیرشاخه‌ی آن با برچسب IRGC2 نیز مشمول کاهش و یا رفع تحریم‌ها نخواهند شد.
با بررسی لیست SDN مشخص می‌گردد که اگر یک موسسه مالی با سپاه پاسداران و سایر مؤسسات و اشخاص مرتبط با آن در یک معامله قرار گیرند، بنا به دلایلی چون دخیل شدن در اشاعه و گسترش سلاح‌های کشتارجمعی، حمایت از سازمان‌ها و گروه‌های تروریستی و یا پول‌شویی راستای تحقق دو دلیل مذکور برای سپاه، مشمول تحریم‌های آمریکا قرار خواهند گرفت. لازم به ذکر است که به مفهوم سلاح کشتارجمعی یا تروریسم می‌بایست با عینک آمریکایی نگریسته شود. یعنی موشک‌های سپاه می‌تواند به عنوان سلاح کشتار گروه‌های مقاومت می‌تواند به گروه‌های تروریستی ترجمه شود!
پانوشت 14ام، مقدمه‌ی اعمال بیانیه‌ی FATF بر فعالیت‌های مالی ایرانی
FATF یک سازمان بین دولتی است که در سال 1989 تأسیس شده و هدف اصلی آن تنظیم استانداردها و ترویج اجرای مؤثر اقدامات حقوقی، نظارتی و عملیاتی به منظور مبارزه با پول‌شویی، تأمین مالی تروریسم و دیگر تهدیداتی است که یک‌پارچگی سیستم مالی بین‌المللی را تهدید می‌کند.[3]
به دنبال وجود دل‌نگرانی‌های فراوان برای مؤسسات مالی که می‌خواهند با ایران وارد معامله بشوند، گروه اقدام مالی FATF پیشنهاد داد تا ایران را تحت نظارت خود قرار دهد. به بیان صریح‌تر، ایالات متحده با پوشش FATF و به منظور تسلط و سوار شدن بر اتمسفر معاملات بانکی ایرانی، با بهانه‌ی رفع دل‌نگرانی از مؤسسات مالی بین‌المللی برای ورود به معامله با ایران وارد گود شد.
پشت پرده‌ی این ورود، تحریم هوشمند سپاه و تحقق برجام موشکی و برجام حمایت از جبهه‌ی مقاومت خوابیده است. جالب است گفته شود که پس از صدور آخرین بیانیه FATF، در بخش مربوط به «قلمروهای پرخطر و غیر همکار» در سایت رسمی FATF (که به بررسی اوضاع پول‌شویی و حمایت مالی از تروریسم در کشورهای دنیا می‌پردازد) نام ایران به همراه 11 کشور دیگر مشاهده می‌شود. جالب است که از بین این 12 کشور هم فقط ایران و کره‌شمالی وضعیت قرمز دارند.
بیانات مقام معظم رهبری پیرامون ابعاد مذاکره با آمریکا
مقام معظم رهبری در بیانات نوروزی‌شان در سال 95، به منطق آمریکا در مذاکره با آمریکا اشاره می‌فرمایند؛ منطقی که زیاده‌خواهی آمریکا را در صورت نرمش و کوتاه آمدن ما در مذاکرات در پی خواهد داشت:
«حالا در حلّ این اختلافات، فرض بفرمایید که ملّت ایران مجبور باشد از اصول خود صرف‌نظر کند، از خطّ قرمزهای خود هم صرف‌نظر کند، بکند؛ طرف مقابل از اصول خود و ارزش‌های خود تنازل نمی‌کند لکن اگر لازم شد، ما باید تنازل کنیم تا مشکلات را برطرف کنیم؛ تا در نتیجه کشور بتواند از ظرفیت‌های خود استفاده کند و مثلاً به یک اقتصاد برجسته‌ای مبدّل بشود. حرفشان این است. بنابراین در قضیه‌ی هسته‌ای توافق شد و اسم این را گذاشتیم «برجام»؛ برجام دیگری در قضایای منطقه، برجام دیگری در قضایای قانون اساسی کشور؛ برجام ۲ و ۳ و ۴ و الی‌غیرذلک بایستی به وجود بیاید تا ما بتوانیم راحت زندگی کنیم. این منطقی است که سعی می‌کنند این منطق را در بین نخبگان جامعه و از سوی نخبگان جامعه به افکار عمومی جامعه منتقل کنند. معنای این حرف چیست؟ معنای این حرف این است که جمهوری اسلامی از مسائل اساسی‌ای که به حکم اسلام و به حکم برجستگی‌های نظام جمهوری اسلامی پایبند به آن‌ها است، صرفِ‌نظر کند: از مسئله‌ی فلسطین صرف‌نظر کند، از حمایت از مقاومت در منطقه صرفِ‌نظر کند، از مظلومان منطقه -مثل ملّت فلسطین، مثل مردم غزّه، مثل مردم یمن، مثل مردم بحرین- پشتیبانی و حمایت سیاسی نکند، و نظام جمهوری اسلامی با تعدیل خواسته‌های خود، خود را به آنچه طرف مقابل یعنی آمریکا به دنبال تحقّق آن است، نزدیک بکند. معنای این حرف این است که همچنان‌که امروز بعضی از کشورهای منطقه و دولت‌های منطقه، علی‌رغم حکم اسلام و علی‌رغم خواست ملّت‌هایشان با رژیم صهیونیستی کنار آمده‌اند و مسئله‌ی فلسطین را تحت‌الشّعاع مسائل دیگر قرار داده‌اند، جمهوری اسلامی هم به همین ترتیب عمل کند؛ معنایش این است که همچنان‌که امروز بعضی از دولت‌های عربی با کمال وقاحت، دست دوستی به سمت دشمن صهیونیستی دراز می‌کنند، جمهوری اسلامی هم با دشمن صهیونیستی کنار بیاید و آشتی کند.»
فلذا بر جامعه‌ی نخبگانی فرض است که با آگاهی و اشراف دقیق بر اتفاقات دوران پسابرجام، وظیفه‌ی پاسداری از اصول اساسی انقلاب اسلامی را که می‌تواند به واسطه‌ی نکات خوابیده در متن توافق‌نامه‌ی برجام نقض شود، ایفا نماید.
پی‌نوشت:
[1] Specially Designated Nationals and Blocked Persons List
[2] the Islamic Revolutionary Guard Corps
[3] financial action task force
Fatf یک مسئله جدیده و هیچ ربطی به برجام نداره . لطفا مسائل رو قاطی نکنید .